ياخين ارتورك- بانوى ترك: گزارشگر كميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور مربوط به جلوگيري از "خشونت عليه زنان"
ياخين ارتورك: بهتر است راه هاي ديگري براي اعدام پيدا كنيد و تا آن زمان مدارك و ادله زندانيان محكوم به مرگ را با دقت بيشتري مورد بازنگري قرار دهيد. كنوانسيون رفع تبعيض عليه زنان را تصويب كنيد
شماره تلفن و ایمیل جهت تماس با گزارشگر ويژه كميسيون حقوق بشر در امور خشونت عليه زنان، خانم" ياكين ارتورك" درج میگردد:
00989123750879
903122105995
erturk@metu.edu.tr
Yakin Erturk, Director, Division for the Advancement of Women (listen to her statement)
خانم "ياكين ارتورك" كه به دعوت دولت جمهوري اسلامي ايران از ۱۱تا ۱۸ بهمن ماه در ايران حضور يافت، درطول اقامت خود با مسوولان دولتي، گروه‌هاي زنان، دانشگاهيان، سازمان‌هاي غيردولتي، افراد و نمايندگان مطبوعات ديدار و تبادل نظر كرد.
زنان به عنوان قربانيان اصلي خشونت تنها از راه طلاق ممكن است از اين خشونتها رهايي يابند ولي راه رسيدن به اين آزادي نيز بسيار طولاني و در مواردي با هزينه هاي گزافي همراه است... در برخي استانهاي ايران همچون ايلام ، خودكشي آخرين گزينه براي رهايي زنان از خشونت همسران و اعضاي خانواده محسوب مي‌شود دستگيريهاي ناروا ، طولاني شدن دوران اسارت در زندان انفرادي و نداشتن دسترسي به وكيل در دوران بازداشت و تفهيم اتهام، از جمله موارد خشونت اعمال شده توسط هيات حاكمه گزارش شده كه با قانون اساسي ايران و حقوق بين‌الملل مغايرت دارد.
گزارشگر ويژه كميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور خشونت عليه زنان طولاني بودن دادرسي درايران و منجر به بدنام شدن و نيز اعطاي حضانت فرزندان به پدر كه به پريشاني و اختلال در سلامت فكري مادران منجر مي‌شود را از ديگر مواردي برشمرد كه در گزارشش به آن اشاره خواهد كرد. وي گفت در برخي استانهاي ايران همچون ايلام ، خودكشي آخرين گزينه براي رهايي زنان از خشونت همسران و اعضاي خانواده محسوب مي‌شود و در سال ۲۰۰۴از مجموع ۴۰۸اقدام به خودكشي در اين استان ۲۸۲مورد مربوط به زنان بوده كه ۱۱۶مورد منجر به كشته شدن اقدام‌كنندگان شده است. ارتورك گفت بايد ميان جرم رخ داده و تنبيه در نظر گرفته شده براي فرد خاطي تناسب و رابطه منطقي و منصفانه‌اي وجود داشته باشد. وي گفت: در برخي گزارشهاي دريافتي وي مواردي از بي‌توجهي به قانون از سوي دستگاه قضايي و بدانجام شدن عدالت به فرار مجرمين از عدالت و تضييع حقوق قربانيان و يا در مواردي به گناهكار شناخته شدن قربانيان منجر شده است. ارتورك خواستار اعمال شفافيت توسط دولت ايران در اين زمينه شد و گفت: بايد تاريخ معيني براي رسيدن به اهداف تعيين شده از سوي دولت اعلام شود تا روند اصلاحات در اين زمينه مشخص باشد.
وي خواستار حذف اعدام از قوانين جزايي ايران شد و گفت: بهتر است راه هاي ديگري براي اعدام پيدا كنيد و تا آن زمان مدارك و ادله زندانيان محكوم به مرگ را با دقت بيشتري مورد بازنگري قرار دهيد. نماينده ويژه كميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور خشونت عليه زنان خواستار يك اقدام ملي و فراگير براي حمايت از حقوق انساني توسط همه ايرانيان براي از بين بردن زمينه‌هاي وقوع انواع خشونت و تكرار برخي حوادث در بازداشتگاههاي ايران شد. گزارشگر كميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور مربوط به جلوگيري از "خشونت عليه زنان"، پذيرش كنوانسيون رفع تبعيض عليه زنان را بسيار مهم توصيف كرد و خواستار تسريع و كمك در زمينه تصويب آن، در ايران شد. خانم "ياكين آرتورك" روز يكشنبه در نشست مشترك با رييس مجتمع قضايي خانواده شماره يك و مسوولان اين مجتمع، در عين حال تاكيد كرد كه پذيرش كنوانسيون از سوي ايران، به معناي كنار گذاردن فرهنگ كشورهاي پذيرنده نيست. آرتورك، افزود: با توجه به‌رشد موقعيت زنان در جمهوري اسلامي، از قبيل حضور وسيع‌زنان در دانشگاهها و تصدي مناصب كليدي، برغم انتقادهاي موجود عليه ايران، لازم است بخشي از گفتمان بين‌المللي همچنان ادامه يابد. وي، بحث حضانت و قيموميت رااز جمله موارد قابل بحث توصيف كرد و افزود: من به عنوان يك زن مسلمان قصد زير سوال بردن اصول را ندارم، اما بعنوان گزارشگر سازمان ملل، براي رفع خشونت عليه زنان فعاليت مي‌كنم.
ارتورك در پاسخ به پرسش خبرنگار ايرنا كه از وي پرسيد كميسيوني كه‌شما نماينده آن هستيد براي نزديك شدن فرهنگها و بينشهاي فرهنگي و مذهبي جوامع مختلف بويژه مسلمان با ساير مذاهب درخصوص مفهوم خشونت و حقوق زنان چه راهكارهايي انديشيده و نظر شما در خصوص منع ادامه تحصيل دختران محجبه در برخي كشورهاي اروپايي چيست؟ پاسخ داد: به اعتقاد من هيچ تفاوتي در زمينه حقوق بشر در فرهنگهاي مختلف وجود ندارد بلكه ما از نبود گفتمان در اين زمينه و براي كشف زمينه‌هاي همگرايي درباره فرهنگها رنج مي‌بريم. وي افزود: تمدن‌ها براساس يك عناصر مشتركي پايه‌گذاري شده‌اند و متعلق به همه انسانها بوده و منشا انساني دارند ولي در برخي سيستمها مانند سيستمهاي پدرسالارانه براي حفظ جايگاه خود از اعمال هرگونه خشونتي بمنظور حفظ جايگاه و قدرت خود خودداري نمي‌كند. گزارشگر ويژه كميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور خشونت عليه زنان در خصوص اقدام دولتهاي اروپايي براي جلوگيري از ادامه تحصيل دختران محجبه هم گفت: اين اقدام قابل دفاع و يا نقد نيست زيرا اطلاعات كاملي در اين زمينه ندارد اما منطق آن رعايت استانداردهاي بين‌المللي در اين زمينه است و اين اقدام دولت فرانسه براي رعايت حقوق كودكان صورت مي‌گيرد.
ارتورك در خصوص اقدام برخي كشورها براي الزام زنان محجه مسلمان به گرفتن عكس‌هايي بدون پوشش اسلامي براي گذرنامه و اوراق شناسايي ديگر و اينكه آيا اين قبيل اقدامات مصداق خشونت عليه زنان محسوب نمي‌شوند گفت: اين پرسش دشواري است ولي برخي كشورها به منظور اعمال قوانين امنيتي و انتظامي مجبور به اعمال اين موارد مي‌شوند و بيشتر براي خانم‌هايي كه با پوشش اسلامي چادر قصد ورود و يا زندگي در اين كشورها را دارند ايجاد مي‌شود. وي در پاسخ به اينكه در خصوص نحوه قتل زهرا كاظمي نيز آيا تحقيقاتي صورت داده گفت: بله مسوولان ايراني به وي قول داده‌اند كه اين پرونده به دقت در حال پيگيري است و نتايج آن را به وي اعلام خواهند كرد.
Yakın Ertürk Kimdir?
Yakın Ertürk, New York Queens College (1972), Ithaca Cornell Üniversitesi (1974-1979), Riyad Kral Suud Üniversitesi (1979-1982), Hacettepe Üniversitesi (1983-1986) ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi (1986-1997) Sosyoloji Bölümleri’nde görev yaptı. Ertürk, 1997-1999 yılları arasında Birleşmiş Milletler Kadının İlerlemesi İçin Araştırma ve Eğitim Enstitüsü (INSTRAW) Direktörlüğü ve 1999-2001 yılları arasında Birleşmiş Milletler Kadının İlerlemesi Bölümü (DAW) Sosyal ve Ekonomik İşler Departmanı Direktörü görevlerini üstlendi.
Yakın Ertürk
Dr. Yakın Ertürk is a professor of sociology at the Department of Sociology at the Middle East Technical University, Ankara, Turkey. She also taught at Hacettepe University in Ankara (1983-1986) and the Centre for Girls, at King Saud University in Riyadh (1979-1982) and from 1979 to 1981 served as its Chair.
Between 1997 and 2001 she took leave from her university post at METU and joined the United Nations, serving first as Director of the International Research and Training Institute for the Advancement of Women (INSTRAW) in Santo Domingo, Dominican Republic (Oct.1997- Feb.1999), then as Director of The Division for the Advancement of Women (DAW) at UN Headquarters in New York (March 1999 – Oct. 2001). She worked for various national and international agencies on rural development and women in development projects in a number of developing countries.
Yakın Ertürk’s areas of interest include: International Human Rights Regimes; Identity Politics, Conflict and Violence against Women; Globalization and Population Movements; Household Labour Use Patterns; and Women in Development. Yakın Ertürk received her PhD degree in Development Sociology from Cornell University in 1980. On August 2003, she was appointed as the Human Rights Commission Special Rapporteur on Violence against Women, its Causes and Consequences.
U.N. Sharply Rebukes Iran Over Women's Rights
Sun Feb 6, 2:30 PM ET World - Reuters
TEHRAN (Reuters) - The United Nations (news - web sites) on Sunday painted a damning portrait of women's rights in Iran, saying they had insufficient right of appeal against violence and were being sentenced to death on flimsy evidence. Drawing upon her own status as a Muslim woman, Yakin Erturk, U.N. Special Rapporteur on Violence against Women, summed up with a cautionary note from the Koran. "It will be asked from the girls who were buried alive: 'For what sin were we murdered?"' she said, quoting from the section of Islam's holy book entitled al-Takwir. Yakin said in too many cases the tables were turned against women who filed suits, particularly after domestic violence.
"Those seeking redress are condemned as the guilty ones," she told a news conference at the end of a visit to Iran. Evidence from an Iranian woman is worth half that of a man. Erturk added women who had been raped faced numerous obstacles in getting their cases fairly heard. "Women who defend themselves from violence are being sentenced to death," she said. Iran's Supreme Court last July revoked a death sentence against Afsaneh Norouzi, who stabbed to death an intelligence officer she said tried to rape her. "There are reports of trafficking women and girls, particularly to Gulf countries," she continued.
Her findings recommending judicial reforms and the abolition of the death penalty will be presented to a U.N. commission on human rights. However, Yakin's sharp criticisms drew some fire. One reporter pointed out that although Iran is criticized for sentencing women to death by stoning, the sentence has not been carried out in recent years. Although often condemned for its strict dress codes which demand women cover their hair and disguise the shape of their bodies, Iran has more professional opportunities for women than many of its neighbors. Erturk welcomed Iranian statistics that said 62 percent of university students were now women and hoped this could translate into a broader role in society at large.
